โครงการสร้างต้นแบบเพื่อจัดทำองค์ความรู้ ด้านงานประดับมุกแบบญี่ปุ่น
โครงการสร้างต้นแบบเพื่อจัดทำองค์ความรู้ ด้านงานประดับมุกแบบญี่ปุ่น ปีงบประมาณ 2557
คุกกี้ที่มีความจำเป็น (Strictly Necessary Cookies) |
เปิดใช้งานตลอด |
คุกกี้เพื่อการวิเคราะห์และประเมินผลการใช้งาน (Performance Cookies) |
|
โครงการสร้างต้นแบบเพื่อจัดทำองค์ความรู้ ด้านงานประดับมุกแบบญี่ปุ่น ปีงบประมาณ 2557
เอกสารฉบับบนี้นำเสนอรายละเอียดการบูรณะซ่อมแซมพระแท่นบรรทม พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ จันทรเกษม ในลักษณะการบูรณะซ่อมแซม. เพื่อการศึกษา เพื่อการอนุรักษ์และจัดแสดงแบบสำนักช่างสิบหมู่ ด้วยหลักฐานที่ปรากฎตามข้อเท็จจริงและสมมุติฐานโดยคำนึงถึงรูปแบบเดิมของพระแท่นบรรทมที่มีลักษณะงานช่างโบราณลงรักปิดทองประดับกระจก ทาชาดรวมถึงงานช่างสนะไทยเป็นงานที่เกี่ยวกับงานผ้าอาภรณ์ภัณฑ์ในการจัดทำผ้าดาดหลังคาและผ้าขลิบลายทองของพระแท่นบรรทมอันเป็นรูปแบบงานประณีตศิลป์ไทยที่ถ่ายทอดฝีมือและศิลปะเชิงช่างแบบโบราณจากอดีตจนถึงปัจจุบันให้กลับคืนสภาพอดีตดั่งแรกสร้าง เพื่อเป็นการสืบทอดองค์ความรู้งานครูช่าง พัฒนาศักยภาพบุคลากรของสำนักช่างสิบหมู่ให้เกิดความเชี่ยวชาญทางด้านการบูรณะซ่อมแซมโบราณวัตถุ ศิลปวัตถุอย่างถูกต้องเหมาะสม และสอดคล้องกับภารกิจหลักขององค์กร โดยสำนักช่างสิบหมู่เป็นหน่วยงานในสังกัดกรมศิลปากรมีหน้าที่ในการทำนุบำรุงรักษาสืบทอด และเผยแพร่ความรู้อันเนื่องด้วยมรดกศิลปวัฒนธรรมของชาติ และสะดวกในการสืบค้นข้อมูลต่อไปในอนาคต สำนักช่างสิบหมู่หวังเป็นอย่างยิ่งว่าเอกสารองค์ความรู้การบูรณะซ่อมแซมพระแท่นบรรทม รัชกาลที่ ๔ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ จันทรเกษม ฉบับนี้จะเป็นแนวทางการบูรณะซ่อมแซมโบราณวัตถุ ศิลปวัตถุในลักษณะการซ่อมงานอนุรักษ์แบบสำนักช่างสิบหมู่และเป็นประโยชน์ทางการศึกษาสำหรับผู้ที่สนใจได้ไม่มากก็น้อย หากเอกสารองค์ความรู้การบูรณะซ่อมแซมพระแท่นบรรทมฉบับนี้มีข้อผิดพลาดประการใดสำนักช่างสิบหมู่ ยินดีรับฟังข้อเสนอแนะและจะนำมาปรับปรุงเอกสารให้มีความสมบูรณ์ยิ่งขึ้นต่อไป
คำว่า "กระจัง" นี้ถ้าเป็นคำในลักษณะรูปของคำประพันธ์ ส่วนมากมักจะมี "ร" กล้ำด้วย เป็น"กระจัง" แต่ลากศัพท์ทางศิลปกรรมช่างของไทย เดิมเป็นคำซึ่งมาจากคำว่า "กะจังหวะ" หมายถึงการกะให้มีขนาดเท่าๆกัน เพื่อความงดงาม เพื่อที่จะให้รัดกุมในเวลาที่พูดกล้ำกับชื่อของมัน ดังนั้นจึงตัดคำว่า "หวะ" ออกเสีย ความหมายเป็นการประดิษฐ์อย่างหนึ่ง ซึ่งใช้ควบไปกับลวดลาย ซึ่งเป็นกระหนกและลวดลายซึ่งเป็นลาย โดยมีขนาดต่างๆกัน 3 ขนาด เป็นสามชนิด เราเรียกเพิ่มคำว่า "ตัว" นำหน้าเป็น "ตัวกระจัง" แต่ละชนิดก็มีชื่อต่างๆกัน คือ 1. กระจังตาอ้อย ขนาดเล็กสุด 2. กระจังใบเทศ ขนาดกลาง 3. กระจังปฏิญาณ ขนาดใหญ่
เนื่องในพิธีถวายผ้าพระกฐินพระราชทาน วันเสาร์ที่ ๑๓ พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๖๔ ณ วัดอัมพวันเจติยาราม ตำบลอัมพวา อำเภออัมพวา จังหวัดสมุทรสงคราม ในการนี้สำนักช่างสิบหมู่ กรมศิลปากร ได้รับมอบหมายให้ดำเนินการจัดสร้างตาลปัตร จำนวน ๑๐ เล่ม โดยมีกลุ่มจิตรกรรมเป็นผู้รับผิดชอบดำเนินการจัดสร้างตาลปัตร และบันทึกข้อมูลจัดทำสื่อสำหรับเผยแพร่โดย ศูนย์ศิลปะและการช่างไทย